Alternatif Metal türünde müzik yapan melodi ve ritim üstadı 4 adamdan oluşan Tool’u duymuş iseniz, başlık sizlere tanıdık gelecektir. Yaptıkları müziğin kalitesi bir yana, şu ana kadar çıkardıkları her albüm ile bir değişim geçiren ve müzikal olarak bir üst noktaya evrilen Tool’un en dikkat çekici noktalarından biri 2002 yılında piyasaya sürdükleri Lateralus albümü oldu. Ben de genel hatlarıyla hem Tool’u, hem de matematikle ilişkisini sizlere anlatmak istedim.
Lateralus, spiral döngü, matematik ve daha çok genel hatlarıyla Tool hakkında bol övgü ve bilgi dolu yazımız için sizleri aşağıya alalım, keyifli okumalar.
1990 yılında Kaliforniya’nın Los Angeles kentinde kurulan grubun vokalisti Maynard James Keanen, davulcusu Danny Carey ve gitaristi Adam Jones’tur. 1995 yılında gruba bas gitarist olarak Justin Chancellor katılmıştır ve o tarihten bu yana Tool, aynı grup üyeleri ile müzikal yolculuğuna devam etmektedir. Progresif Metal olarak, türünün en iyilerinden biri olan müzik grubunun fanları, Tool’u her zaman diğer müzik gruplardan ayrı olarak bambaşka bir yere koymuştur. Bunun müzikal kalite, ana akım medyaya karşı duruş, progresif ve spiritüel şarkı sözleri ya da grup üyeleri arasındaki mükemmel melodi/ritim uyumu gibi birçok sebebi olsa da en bariz nedenlerinden biri Tool’un şarkı aralarına yerleştirdiği matematik denklemleridir. Bir metal grubunu nasıl olur da matematik denklemleriyle karşılaştırabiliriz demeyin. Şarkılarındaki davul vuruşlarında dahi örneklerini görebileceğimiz bu durumun en bariz örneği 2002 yılında çıkardıkları Lateralus albümünde bulunmaktadır. Albümle aynı adı taşıyan Lateralus adlı şarkının sözlerinde, ünlü matematik ve fizik teorisi fibonacci teorisi vardır. Şarkı sözlerinde derken, direkt olarak şarkının sözlerinde değil. Şarkının sözlerini hece sayısına ayırdığınız zaman bu teorinin matematiksel olarak gidişatını görürüz.
Fibonacci teorisi, daha doğrusu Fibonacci serisi, her sayının kendinden öncekiyle toplanması sonucu oluşan bir sayı dizisidir. Bu şekilde devam eden bu dizide sayılar birbirleriyle oranlandığında altın oran ortaya çıkar, yani bir sayı kendisinden önceki sayıya bölündüğünde altın orana gittikçe yaklaşan bir dizi elde edilir. En temelde Fibonacci aslında sonsuzluğun anahtarıdır. Matematiğin sonsuzluk ile olan ortak paydasıdır.
Tool’un buradaki rolü, Lateralus şarkısının dizelerinde ortaya çıkar. Lateralus’un sözlerindeki hece harf sayılarını aldığımızda elimizde bir Fibonacci dizesi ortaya çıkar. Olay bunla da bitmez, Lateralus 12 dakikalık bir şarkıdır ve temelde anlatmaya çalıştığı olay ‘sonsuzluktur’. Ve tüm Lateralus albümü baştan sona sonsuzluğu anlatır. Bu olağandışı durum Lateralus şarkısının ritimlerinde de görülür. Grubun en dikkat çekici üyesi ve tüm Tool müziğinin üzerine kurulduğu yaşaya en iyi Davulculardan Danny Carry’nin Lateralus için yazdığı davul ritimleri de Fibonacci dizesinden ilham alır. Kolay kolay kimsenin cover’layamadığı Lateralus’un zorluğunun sırrı da burada ortaya çıkar.
Tool, 1996 yılında çıkardığı 2. albüm Aenima ve 2002 yılındaki 3. albümleri Lateralus ile dünya çapında çok büyük bir hayran kitlesi edindi. İlk yıllarında Underground kalan grubun patlama noktası da bu dönemde oldu. Müziklerinde kullandığı anlamı kapalı şarkılar ve albümleri arasında koyduğu 5 yıl ile 2007 yılına kadar müziğine bu şekilde devam etti Tool ve 10.000 days adında bir albüm daha çıkardı. Yaptıkları müziğin derinliği, bu albümde de varlığını sürdürüyordu zira 10000 days, grubun vokalisti ve söz yazarı Maynard James Keanen’ın annesine adanmıştı. 2 parçalık Wings of Mary ve 10.000 days adında da özel şarkısı bulunan albüm, Maynard James Keanen’in annesinin felç kaldıktan ölene dek geçirdiği 10000 günü anlatıyordu.
Progresif Metal yapan Tool her albümünde, ördüğü duvara bir taşa daha koyuyordu ve her albümüyle biraz daha değişiyor, evriliyor ve müziklerinin kalitesinden hiçbir şey kaybetmiyordu. Tool, ne kadar mainstream olursa olsun yeni nesil medyaya da hep mesafeli kaldı yıllarca. 2019 yılına kadar hiçbir online müzik platformunda bulunmadı. Hala internette canlı konser kayıtlarına ulaşmak epey zordur, en azından resmi olarak canlı konser kaydı bulunmuyor.. Günümüzde bir müzik grubunun konserine gittiğinizi düşünün ve o konser öncesi tüm telefonların toplandığını düşünün. Evet, Tool konserlerinde telefon flash’ı yok, telefon yok, ya da konserin odağını dağıtacak herhangi bir elektronik alet yok. Benzersiz bir durum.
2019 yılında artık çağa
en azından biraz ayak uydurmak isteyen grup başta Spotify olmak üzere birçok
platformda yerini almaya başladı. Ancak hala canlı konser kayıtları bulunmaz bu
mecralarda. Konserlerine ayrı önem veriyor bu müzikal tanrılar. 2019 yılında da
ayrıca, tam 13 senelik aranın ardından yeni albümleri Fear Innocolum’u
çıkardılar. Yine farklı bir şeyler ortaya koyan Tool, 13 senenin ardından hem
Tool olarak hiçbir özelliğinden kaybetmemiş hem de orijinal bir iş ortaya
koyarak hayranlarını epey sevindirdi.
2019 yılının Tool adına hareketli geçmesinin yanında da 2020 yılında full
turnede olacak bu derin abileri de en kısa zamanda ülkemize bekliyoruz. Eğer
Alternatif Metal konusunda yeni bir şeyler arıyor, müziğin ritim kadar da söz
olduğuna inanıyorsanız Tool tam aradığınız nokta.
